Yaratıcı Drama Destekli Yaratıcı Okuma Programı
Öz
Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın (TEGV) 34 ilde (11 Eğitim Parkı ve 55 Öğrenim Birimi’nde) uygulanmakta olan “Okuyorum Oynuyorum” isimli yaratıcı okuma etkinliğine 2007-2008 güz ve bahar döneminde katılan, 9-13 yaş aralığındaki çocuklar içinden rasgele seçilen 258 çocuk (121 kız ve 137 erkek) bu çalışmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır.Kullanılan ölçüm aracı, Okuyorum Oynuyorum etkinliklerinin hedeflerine ve içeriğine uygun olarak, TEGV eğitim departmanı ve araştırmacı (programın danışmanı ve içerik sorumlusu) tarafından çocukların okuma tutum ve davranışlarındaki değişimi belirlemek için hazırlanmıştır. Okuma Tutum Ölçeği’nin güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı (a) kullanılarak belirlenmiştir. Buna göre ölçeğin a değeri .79 olarak bulunmuştur. Okuma tutum ölçeği, etkinlik dönemi başında ve sonunda çocuklara uygulanmış ve yaratıcı okuma programının katılımcı çocuklar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Okuma tutum ve davranışları ile ilgili, çocuklar 30 ölçek maddesine “1’den (Kesinlikle Katılmıyorum), 4’e (Kesinlikle Katılıyorum)” kadar derecelendirilmiş bir ölçekte kendilerine uygun olan seçeneği işaretleyerek cevaplandırmışlardır. Okuma tutum anketi, “Yaratıcı Okuma”, “Hoşlanma”, “Kaygı” ve “Yeterlilik” olmak üzere dört alt boyuttan oluşmaktadır.Uygulamalar, her hafta 1,5 saatlik oturumlar biçimde, 8 hafta sürmüştür. Ön-test ilk oturumun başlangıcında, son-test ise sekizinci oturumun bitiminde verilmiştir. Gruplar, her hafta başka bir metin (öykü, şiirler ya da resim) üzerinde çalışmıştır. Her oturum, çocukları, o oturumda ele alınacak yapıttaki konulara zihinsel ve bedensel olarak ısındıracak ısınma oyunlarıyla başlamış, ardından okuma-anlama becerilerini geliştirecek, öyküde anlatılanları düşündürecek ve sorgulatacak soruların yanı sıra oyunlarla ve doğaçlama, dramatizasyon, rol oynama, ritim, öykü-şiir-şarkı yazma, donuk imge, iç ses, film kareleri, bilinç koridoru, rol içinde yazma, telefon görüşmesi, televizyon programı, pandomim, geriye dönüş vb yaratıcı drama teknikleri ile desteklenen çalışmalarla ile devam etmiştir. Araştırmanın sonuçları, sekiz hafta (12 saat) süren yaratıcı okuma uygulamaları sonucunda çocukların okuma tutumlarının olumlu yönde değişmeye başladığını göstermiştir. Bir başka deyişle, yaratıcı okuma uygulamaları sonrasında çocuklar kitaplardan ve okuma-anlama etkinliklerinden daha fazla hoşlanma eğilimi göstermişler, okuma süreci ile ilgili kaygıları azalmış ve okuma-anlama konusunda kendilerini daha yeterli hissetmeye başlamışlardır. Çok yönlü düşünmeyi öğretmek, düş gücünü geliştirmek ve okuma kültürü oluşturmak çok daha uzun soluklu çalışmalar gerektirmektedir. Ancak, yaratıcı okuma çalışmalarının, gerek Türkçe/Edebiyat öğretim programlarındaki geleneksel yaklaşımı değiştirme, gerekse eğitim anlayışındaki eksiklikleri giderme ve çocuklarda okuma heyecanı oluşturma yolundaki önemli adımlardan biri olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
Kaynaklar
Ariail, M. & L K. Albright (2006). A Survey of Teacher’s Read-Aloud Practices in Middle Schools. Reading Research and Instruction. 45 (2). 69-89
Bidwell, S. M (1990). Ideas for Using Drama to Enhance Reading Instruction. The Reading Teacher. 45. 653-654
Booth, D. (1985). Imaginary Gardens with Real Toads: Reading and Drama in Education. Theory into Practice. 24 (3). 193-198
Burger, K. & E. Winner (2000). Instruction in Visual Art: Can It Help Children Learn to Read? Journal of Aesthetic Education. 34 (3/4). Special Issue: The Arts and Academic Achievement: What the Evidence Shows. 277-293
Cornett, C. E. (2006). Center Stage: Arts-based Read-alouds. The Reading Teacher. 60 (3)
Demirel, Ö. (2004). Türkçe Öğretimi. Ankara, PegemA Yayıncılık.
Isbell, R., Sobol J., Lindauer, L. & Lowrance A. (2004). The Effects of Storytelling and Story Reading on the Oral Language Complexity and Story Comprehension of Young Children. Early Childhood Education Journal. 32 (3). 157-163
McMaster, J. C. (1998). “Doing” Literature: Using Drama to Build Literacy. The Reading Teacher. 51 (7). 574-584
Morrow, L. M. (1992). The Impact of Literature-Based Program on Literacy Achievement, and Attitudes of Children from Minority Backgrounds. Reading Research Quartely. 27 (3). 250-275
Neuman, S. B. (1999). Books Make a Difference: A Study of Access to Literacy. Reading Research Quarterly. 34 (3). 286-311
Palmer, B. & Harshbarger, S. J. & Koch, C. A. (2001). Storytelling as a Constructive Model for Developing Language and Literacy. Journal of Poetry Therapy. 14 (4). 199-212
Peck, J. (1989). Using Storytelling to Promote Language and Literacy Develeopment. The Reading Teacher. 43 (2). 138-141
PIRLS Raporu. MEB [online] http://www.meb.gov.tr
Podlozny, A. (2000). Strengthening Verbal Skills through the Use of Classroom Drama. Journal of Aesthetic Education. 34 (3/4). Special Issue: The Arts and Academic Achievement: What the Evidence Shows. 239-275
Rosenhouse, J., Feitelson, D., Kita, B. & Goldstein, Z. (1997). Interactive Reading Aloud to Israeli First Graders: Its Contribution to Literacy Development. Reading Research Quartely. 32 (2). 168-183
Refbacks
- There are currently no refbacks.
TUDEB is licensed under a Creative Commons License.
Copyright © 2016
Yaratıcı Drama Dergisi
Tüm Hakları Saklıdır