Yetişkin Zihin Engelli Bireylerin Sosyal Becerilerinin Gelişiminde Yaratıcı Drama Yönteminin Etkililiğinin İncelenmesi
Öz
Araştırmanın amacı, yetişkin zihin engelli bireylerin sosyal becerilerinin gelişimine yaratıcı drama yönteminin etkisini belirlemek ve elde edilen bulgular doğrultusunda zihin engelli bireyler ile çalışan eğitimcilere öneriler geliştirmektir. Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu deneme modeli ile nitel veri birleşiminden oluşan karma araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni yaratıcı drama yöntemi, bağımlı değişeni ise hedeflenen sosyal becerilerdir. Bolu ilinde bünyesinde yetişkin zihin engelli bireylerin bulunduğu bir okul ve bir de özel özel eğitim kurumu Rasgele Örnekleme Yöntemi ile belirlenmiştir. Deney grubu özel eğitim kurumuna devam eden 13 yetişkin (6 kız, 7 erkek) zihin engelli öğrenciden, kontrol grubu ise eğitim ve uygulama okuluna devam eden 13 yetişkin (6 kız 7 erkek) zihin engelli öğrenciden oluşmaktadır. Deney grubu katılımcılarının bireysel ve grup seansları eğitimcileri tarafından Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği’ni (SBDÖ) çalışma öncesi öntest verileri elde etmek amacı ile doldurmaları istenmiştir. Öntest verileri elde edildikten sonra deney grubunda yer alan katılımcılara yaratıcı drama yöntemi ile sosyal beceri öğretimi uygulamasına başlanmıştır. Öğretim oturumları sonrası katılımcıların eğitimcilerinden Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği’ni (SBDÖ) tekrar doldurmaları istenerek son test verileri elde edilmiştir. Deney ve kontrol gruplarının öntest ve sontest verileri Mann Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, yaratıcı drama yöntemi doğrultusunda hazırlanan sosyal beceri öğretim programının yetişkin zihin engelli bireylerin sosyal becerilerinin gelişmesinde etkili olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Kaynaklar
Auerbach, S. (2008). Anne babalar için çocuk yetiştirmede oyunun önemi (çev. M. M. Açan). İstanbul: Yakamoz Yayınları.
Akçamete, G. ve Avcıoğlu, H. (2005). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin (7-12 yaş) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 61-77.
Akfırat, F. Ö. (2004). Yaratıcı dramanın işitme engellilerin sosyal becerilerine gelişiminin etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Akkök, F. (2006). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi öğretmen el kitabı (4.Baskı). İstanbul: Özgür yayınları.
Bacanlı, H. (2008). Sosyal Beceri Eğitimi. Ankara: Asal Yayınları.
Bayhan, P. ve Yükselen, A. (2007). Özel gereksinimli çocuklarda drama modelleri ve oyun. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(3-4), 45-57.
Ceylan, Ş. (2009). Vineland sosyal-duygusal erken çocukluk ölçeğinin geçerlik-güvenirlik çalışması ve okul öncesi eğitim kurumuna devam eden beş yaş çocuklarının sosyal-duygusal davranışlarına yaratıcı drama eğitiminin etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Eldeniz, M. Ç. (2005). Zihin engelli öğrenciler için hazırlanan sosyal beceri öğretim programının etkililiğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Eripek, S. (2005). Zeka Geriliği. Ankara: Kök Yayıncılık.
Eripek, S. (2009). Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklar. Ankara: Maya Akademi Yayın Dağıtım.
Furman, L.(2000).Arts and Young Children In Support of Drama in Early Childhood Education, Again. Early Childhood Education Journal, 27(3), 173-178.
Hardman, M.L., Drew, C.J. ve Egan, M.W. (1999). Human Exceptionality. Society, School, and Family. Sixty Edition. USA: A Viacom Company. 256-291.
Heward, W.L. (2009). Exceptional Children An Introduction to Special Education. Ninth Edition. USA: Pearson Education Ltd., London, 128-170.
İpek, A. (1998). Eğitimde dramanın zihin engelli çocukların sosyal gelişimleri üzerinde etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Kolb S. M. ve Maxwell C.H. (2003). Critical social skills for adolescents with high incidence disabilities: parental perspectives. Council for Exceptional Children, 69(2), 163-179.
Lister,S., Tanguay, D., Snow, S. ve D’Amico, M.(2009).Development of a Creative Arts Therapies Center for People with Developmental Disabilities. Art Therapy: Journal of the American Art Therapy Association. 26(1), 34-37.
Maag J.W. (2006). Social skills training for students with emotional and behavioral disorders: a review of reviews. Behavioral Disorders, PreQuest Psychology Journals, 32(1), 5-17.
Milli Eğitim Bakanlığı. Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. 31.05.2006-26184 Sayılı Resmi Gazete.
O’Doherty, S. (1989). Play and drama therapy with the down’s syndrome child. The Arts in Psychotherapy, 16, 171-178.
O’Neill, B.E. (2008). Storytelling and creative drama: a dynamic approach to inclusive early childhood education. Approved by the Committee on the Degree of Doctor of Education. Columbia University.
Real, M.S.J.C.(2008).Music, Synergies and Interculturality ‘MUSSI at School’ Project. Intercultural Education, Vol 19(1), 79-81.
Roy, B.(2007).How Community Theater can Enrich the life of a Person with Special Needs. EP Magazine, www.eparent.com, 32-33.
Sağlam, T. (2004). Dramatik Eğitim: Amaç mı? Araç mı?. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 17, 4 – 21.
Tekin, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2004). Özel Eğitimde Yanlışsız Öğretim Yöntemleri (2.Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
Refbacks
- There are currently no refbacks.
TUDEB is licensed under a Creative Commons License.
Copyright © 2016
Yaratıcı Drama Dergisi
Tüm Hakları Saklıdır