Dansın Çocuk ve Gençlerle Kurduğu İletişimin Niteliği: Estetik Mesafe, Özdeşleşme ve Estetik Deneyim
Öz
Her sanat dalı kendine has nitelikleriyle seyircisine diğer sanat dallarından farklı bir estetik deneyim vaat eder. Bu çalışmanın asıl amacı da dans sanatının özgül niteliklerinden yola çıkarak çocuk ve genç seyircisine vaat ettiği estetik deneyimin niteliklerini keşfetmektir. Dansa ve harekete ilişkin 2000'lerde artan disiplinlerarası özellikle sinirbilimi, psikoloji ve sosyolojiyi içine alan deneysel çalışmaların da gösterdiği gibi dans sadece doğrudan imgeleme seslenme yoluyla değil, aynı zamanda kinestetik yolla da iletişim kurarak başka hiçbir sanat formunun sağlayamayacağı özel bir biçimde çocuk ve gençlerin estetik deneyim yaşamasını sağlar. Bu çalışmada da son 10 yılda yapılan bu deneysel çalışmaların bulguları ve dans teorisyenlerinin görüşleri derlenerek üç temel soruya cevap aranır. İlk olarak "dansın bu kendine has iletişimsel yönünün çocuklar ve gençler için ne tür bir estetik deneyime dönüşeceği" sorusu gündeme gelir. Buradan hareketle çocuk ve gençler için estetik deneyimi oluşturan iki temel kavram ortaya çıkar: estetik mesafe ve özdeşleşme. Çalışmanın ilk bölümü olan Dans, Estetik Mesafe ve Özdeşleşme bölümünde bu temel kavramlar dans sanatının estetik doğası da dikkate alınarak çocuk ve gençler için yeniden tanımlanır ve dans yoluyla sağlanan estetik deneyimin özgün niteliği ortaya çıkarılır. İkinci bölüm olan "Dans Yoluyla Kurulan Kinestetik İletişim"de ise “Neden dans ediyoruz ya da dans izlemekten bu kadar keyif alıyoruz?" sorularının cevabı aranarak çocuk ve gençler için dans sanatının iletişimsel gücü ortaya konulur. Üçüncü olarak da dansı diğer hareket biçimlerinden ayıran noktaların ne olduğu üzerinde durulur ve buradan hareketle dansın teatral etkinliklerde çocuk ve gençler için taşıdığı potansiyel araştırılır. Sonuç olarak dünyayı kavrayışımızda, algılayışımızda en çok ihmal edilen hatta son yıllara kadar unutulan kinestezi duyumuzun dans yoluyla çocukluktan itibaren yeniden canlandırılabileceği ve teatral etkinliklerde sağladığı olanaklar vurgulanır.
Anahtar Kelimeler
Kaynaklar
Cohen S. J. (1962). A prolegomenon to an aesthetics of dance. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 21 (1), 19-26 .
Cupchik C. G. (2002). The evolution of psychical distance as an aesthetic concept. Culture Psychology , 8(2), 155-187.
Foster S. L. (2008). Movement’s contagion: the kinesthetic ımpact of performance. Cambridge Companion To Performance Studies, 12.
Geçtan E.(1984). Çağdaş yaşam ve normal dışı davranışlar. İstanbul: Maya Yayınları.
Langer S.(1983). Virtual Powers, What Is Dance?, Roger Copeland &Marshall Cohen (Ed.), New York: Oxford Universty Press
Martin J.(1933). The modern dance, New York: A Dance Horizons Book Princton Book Company.
McFee G. (1992). Understanding dance, London: Routledge.
Montero, B. (2006). Proprioception as an aesthetic sense. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 64 (2), 231-242.
Naversen, R. (2001). Scenografic distance, Federation of Theater Research –IFTR ve Tradition and Innovation in Theater Design, Polonya.
Reason M. ve Reynolds D.(2010). Kinesthesia empathy and related pleasures: An ınquiry into audience experience, Dance Research Journal, 42.
Schneider, W. (2005). Çocuklar için tiyatro. İstanbul: Mitos yayınları.
Schonmann S. (2006). Theatre for children and young people: Images and observations. Netherland: Springer.
Smith M. (1984). Kinesthetic communication in dance. Dance Research Journal, 16 (2), 19-22.
Tunalı, İ. (1989). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi
Wigman M. (2009). Modern dansın felsefesi, Yirminci Yüzyılda Dans Sanatı ‘Kuram ve Pratik’ (Yayına Haz.) Şebnem Selışık Aksan ve Gurur Ertem, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları
Wildschut L. (2004). How children experinece watching dance?. Danswetenschap in Nederland, 3, 86-99.
Van Heeswijk L. (2010). The relation between dance, music and expectation choreographing surprise. Thesis MA Theatre Studies University, Utrecht.
www.watchingdance.org
http://www.termbank.net/psychology/3355.html
Refbacks
- There are currently no refbacks.
TUDEB is licensed under a Creative Commons License.
Copyright © 2016
Yaratıcı Drama Dergisi
Tüm Hakları Saklıdır