Bir Anadil Olarak Dans ve Şarkı: Okul Öncesi Drama Çalışmalarında Geleneksel Masallar, Çocuk Tekerlemeleri, Şarkılar ve Oyunlar

Tamás Korzenszky

Öz


Geleneksel çocuk tekerlemeleri, çocuk şarkıları ve şarkılı oyunlar yirminci yüzyılın ortalarından beri Macar okul öncesi eğitiminde, müzikte ve dans pedagojisinde etkili, vazgeçilmez ve yaşa uygun araçlar olarak kullanılmaktadır. Çocuk tekerlemelerinin, çocuk şarkıların ve şarkılı oyunların çok eskilere dayandığı ve tarih öncesi kültürel mirasın bir katmanı olduğu etnograflar tarafından ortaya çıkarılmıştır. Hareketlerle iç içe geçmiş şarkılar, izole olmuş hareketlerden arınmış olan şarkılardan çok daha karmaşık ve eski fenomenlerdir. Bunları sık sık geleneksel yetişkin ritüellerinde ve örflerinde görürüz. Orijinal anlamlarıyla birlikte belirli olaylarda, bazı metinlerde karşımıza çıkarlar. Bu yüzden anlaşılmaz gibi görünürler ancak hâlâ oldukça iyi bilinirler ve popülerlerdir.

Etnografların çalışmalarının kanıtlarına dayanarak bu tekerleme ve şarkılı oyunların kökenini bulmak için izleri sürülüp orijinal anlamlarına ve işlevlerine ulaşılabilir. Halk şiirinin bu küçük ürünleri birkaç kırık ayna parçası, birkaç tane dağılmış puzzle parçası gibi girift sembollerle ya da masalların içine girerek ve masallarla örülü bir hikâye olan Campbell’ın “Kahramanın Sonsuz Yolculuğu” kitabı gibi tematik şeylerle yeniden kurulup anlamlandırılabilir. Bağlamlanabilme özelliklerinden ötürü halk şiirinin bu küçük ürünleri daha yalınlaştırılarak çocuklar için daha anlaşılabilir hale getirilebilir.


Anahtar Kelimeler


Macar okul öncesi eğitimi; Şarkılı oyunlar; Geleneksel çocuk tekerlemeleri; Geleneksel masallar

Kaynaklar


Bali, J. (2012). Gondolatok Korzenszky Klára: Szerelemcsütörtök, dobszerda c. CD-je (FolkEurópa Kiadó, 2012) kapcsán. http://folkradio.hu/hir/5718

Bettelheim, B. (1976). The Uses of Enchantment. The Meaning and Importance of Fairy Tales Random House, New York, 1976.

Bokova, I. (2015). Message from Ms Irina Bokova, Director-General of UNESCO on the occasion on 21 February 2015 http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002316/231624E.pdf

Boldizsár, I. (2010). Meseterápia(Tale Therapy). Magvető, Budapest.

Budainé Balatoni Katalin: Így tedd rá! + CD - Táncos mozgásfejlesztés az óvodában óvó- és táncpedagógusok részére. Ráckeve.

Campbell, J. (1949). The Hero with a Thousand Faces. Princeton: Princeton University Press.

Chosky 1999 Choksy, Lois. The Kodály Method I: Comprehensive Music Education. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall, 1999, 2.

Csapody,K., Akinek a verse divatos.Varró Dániel: Akinek a lába hatos.‘ Bárka, XIX 2011/5, 108-110. http://www.barkaonline.hu/tarca/2347-varro-daniel-koeteterl

Falvay, K. ( 2001). Boldogasszony - A női szerep a magyar hitvilág tükrében. Tertia.

Foltin, J. (1989). Szállj elő zöldág (Játék és tánc gyermekeknek I.) Országos Közműv. Központ, Atticus, Budapest.

Foltin J. &Tarján, T. K. (2007). Játék és tánc gyermekeknek . Hagyományok Háza Budapest.

Forrai, K.(1988). Forrai, Katalin: Music in Preschool. Translated and adapted by Jean Sinor. Corvina Budpaest.

Gabnai, K. (2011). Drámajátékok. Bevezetés a drámapedagógiába. Helikon, Budapest.

Gazda, K.(2000). A magyar hintázási hagyományok összehasonlító perspektívából. Erdélyi Múzeum. LXII. Évf, 3–4. 193–236

Gazda, K.(2003). Isten kovácsa. In: Szikszai Mária (ed.): Kriza János Néprajzi Társaság Évkönyve 11. Játék és kultúra. Kriza János Néprajzi Társaság. Kolozsvár, 9–48

Harangozó, I. (2014). Maczóné Káplár Zsófia : Elmulasztott utak, megtalált ösvények. Beszélgetés Harangozó Imre néprajzkutatóval. Frig Kiadó.

Jankovics, M.( 1996). Árgirus csillagai. In: Ahol a madár se jár. Pontifex, 72-83.

Kende B. H. (2003).Gyermekpszichodráma, (Child Psychordama), Budapest: Osiris

Kodály, Z. (1951). Preface by Zoltán Kodály to A magyar népzene tára : Corpus musicae popularis Hungaricae / Hungarian Folk Music/ ed. Béla Bartók and Zoltán Kodály. Vol. 1. Gyermekjátékok/ Children’s Games ed. György Kerényi, Budapest: Akadémiai

Korzenszky, K.(2012). Szerelemcsütörtök, dobszerda c. CD (FolkEurópa Kiadó.

Kun, K. (2012). Alapkészségek fejlesztési lehetősége a népi játékok és a néptánc tanításával. Tudásmenedzsment a Pécsi Tudományegyetem Felnőttképzési és Emberi Erőforrás Fejlesztési Karának periodikája, XIII /1, 2012. április, 88-97., http://www.kenderke.hu/hu/673

http://old.feek.pte.hu/tudasmenedzsment/cikkek/131szam_11-kun.pdf

Küllős, I. (1980). Csillag Boris. Egy gyermekjátékdal szövegelemzése. In: Szemerkényi Ágnes (szerk.) Nógrádsipek. Tanulmányok egy észak-magyarországi falu mai folklórjáról. Akadémiai, Bp.

Móser, Z. (1997). Síppal, dobbal és /nádi/hegedűvel. Álmodik a múlt. Pro-Print, Csíkszereda-Székesfehérvár, 24-38.).

Slade, P. (1954). Child Drama. University of London Press,

Szőcs, I. (1972). Halandzsa-e az Antanténusz? Utunk, Kolozsvár.2-4

Tánczos, V.(2007). Szimbolikus formák a folklórban. Kairosz, Bp.

Tímár, S. (1999). Néptáncnyelven. Püski. Budapest.

UNESCO (2015). International Mother Language Day.

http://www.un.org/en/events/motherlanguageday/


Tam Metin: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
TUDEB is licensed under a Creative Commons License.

Copyright © 2016

Yaratıcı Drama Dergisi

Tüm Hakları Saklıdır