Yaratıcı Drama Yöntemiyle Okul Öncesi Çocuklarının İlişki Başlatma ve Sürdürebilme Becerilerinin Geliştirilmesi

Keziban Ökten, Özlem Öznur Gökbulut

Öz


Birey, içinde yaşadığı toplumun bir üyesidir ve diğer insanlarla birlikte yaşamak durumundadır. Birlikte yaşayabilmek için etkili iletişim kurabilmek ve sosyal kabulü olan davranışlar sergilemek gibi bir takım becerilere sahip olmak gereklidir. Sosyal beceriler olarak adlandırılan bu beceriler sayesinde insanlar bulundukları topluma uyum sağlar. Okul öncesi dönemde çocuklar, başka çocuklarla oynamaya, karşılıklı konuşmaya, iletişim kurmaya başlarlar yani sosyalleşirler. Çocuğun kendini rahatça ifade edebilmesi, haklarını savunabilmesi, ailesi ve çevresindeki bireylerle ilişki kurabilmesi, bulunduğu ortamda kabul edilmesi, onun gelecekte olumlu ilişkiler kurmasına, uyumlu ve mutlu bir birey olmasına olanak sağlayacaktır. Bunun için sosyal becerilere sahip olmaları, bu becerilere sahip olmayan çocuklara ise bu becerilerin kazandırılması gerekmektedir. Bu çalışma, okul öncesi dönem çocuklarına yaratıcı drama yöntem ve teknikleri kullanılarak  sosyal becerilerden, ilişki başlatma ve sürdürebilme becerilerinin geliştirilmesi amacıyla yapılmıştır.

Çalışmada, sihirli bir kasaba ve bu kasabada yaşayan oyuncu teyze karakterinden yola çıkılarak atölyeler tasarlanmıştır. Yönerge alma, yönerge verme, kendini ve başkalarını tanıtma, dinleme, soru sorma, konuşmayı başlatma ve sürdürebilme, yardım isteme, bir gruba katılma, ikna etme, teşekkür etme, iltifat etme, özür dileme becerilerinin geliştirilmesine yönelik uygulamaların yapıldığı atölyelerde, kasabada yaşayan kişiler, çeşitli kostüm ve aksesuarlar kullanılarak çocukların ve liderin role girmesiyle, canlandırmalar ve doğaçlamalarla işlenmiştir. Çalışma, 5 yaşında 5 kız, 3 erkek olmak üzere toplam 8 çocuk ile Özel Çakır Eğitim Kurumları’nın drama sınıfında gerçekleştirilmiştir.

Araştırma süresince veri toplama araçları olarak; odak grup görüşmesi, veli anketi, öğretmen gözlem kayıtları kullanılmıştır. Odak grup görüşmesinde, atölye çalışmaları başlamadan önce, çocukların sosyal beceri davranışlarıyla ilgili veli görüşlerinin elde edilmesi sağlanmıştır. Velilere uygulamadan önce ve sonra, İnanç Eti(2010)'nin “İlişkiyi Başlatma ve Sürdürebilme Becerisi Veli Anketi” uygulanmıştır. Uygulamadan önce yapılan veli anketi ile çocukların ilişkiyi başlatma ve sürdürebilme becerisi davranışlarıyla ilgili hazır bulunuşluklarının fark edilmesi, uygulamadan sonra yapılan veli anketi ile çocukların bu davranışlarında uygulama süresince bir değişme olup olmadığının gözlemlenmesi amaçlanmıştır. Öğretmen gözlem kayıtlarıyla, atölyeler uygulanırken yaşanan olumlu ve olumsuz durumların belirlenerek çalışma sonrasında neler yapıldığı ve başka neler yapılabileceğiyle ilgili görüşlerin belirtilmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonunda yaratıcı drama yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen etkinliklerin çocukların sosyal becerilerden ilişki başlatma ve sürdürebilme becerilerinin  geliştirilmesinde etkili olduğu belirlenmiştir.


Anahtar Kelimeler


Okul öncesi; Yaratıcı drama; Sosyal beceriler

Kaynaklar


Adıgüzel, H. Ö. (2006).Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 17-27.

Arnas, Y. A. ve Hasırcı, Ö. K. (2009). Erken çocukluk eğitiminde yaratıcı drama. Adana 14. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Semineri.

Aslan, E. (2008). Drama temelli sosyal beceri eğitiminin 6 yaş çocuklarının sosyal ilişkiler ve işbirliği davranışlarına etkisi. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, Aydın.

Avcıoğlu, H. (2007). Etkinliklerle sosyal beceri öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık.

Berns, R. M. (1989). Child, family, community, Mat Rinehart And Winston Inc., 257.

Cerrahoğlu, S. (2002). Sosyal beceri eğitiminin ilköğretim çocularinin öz kavramı düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Samsun.

Çiftci, İ. ve Sucuoğlu, B. (2009). Bilişsel süreç yaklaşımıyla sosyal beceri öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık.

Çubukçu, Z. ve Gültekin, M. (2006). İlköğretimde çocuklara kazandırılması gereken sosyal beceriler. Bilig. Bahar, 37, 161-168. http://yayinlar.yesevi.edu.tr/files/article/25.pdf

Öztürk, A. (Edt.) (2006). Çocukta yaratıcılık ve drama. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Öztürk, A. (Edt.) (2007). Dramada öğrenme ve öğretme süreci: İlköğretimde drama, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Erbay, E. (2008). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf çocularinin sosyal becerilere sahip olma düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.

Eti, İ. (2010). Drama etkinliklerinin okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların sosyal becerileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüsek lisan tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Okul Öncesi Eğitim Anabilim Dalı, Adana.

Gökbulut, Ö. Ö. (2005). Çocukluğu ve büyüklüğü anlamak anne baba farkındalığı gelişiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yaratıcı Drama Tezsiz Yüksek Lisans Programı bitirme projesi.

Gresham, F.M.& Elliot, S. N. (1987). The relationship between adaptive behavior and social skils: Issuues in definition and assesment. The Journal of Special Education, 21(1), 167-181.

Kurt, F. (2007). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden beş-altı yaş çocuklarının sosyal uyum ve becerilerine proje yaklaşımlı eğitim programlarının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara.

San, İ. (2006). Yaratıcılığı geliştiren bir yöntem ve yaratıcı bireyi yetiştiren bir disiplin eğitsel yaratıcı drama. H.Ö. Adıgüzel (Ed.). Yaratıcı Drama 1985-1998 Yazılar (2.bs.), (ss.342-363). Ankara: Naturel Yayıncılık.

Şen, C. (2001). Yaratıcı dramanın PDR alanıyla ilişkisnin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı, Bursa.

Üstündağ, T. (2006). Yaratıcı drama öğretmenimin günlüğü (7.bs.). Ankara: Pegem-A yayıncılık.


Tam Metin: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
TUDEB is licensed under a Creative Commons License.

Copyright © 2016

Yaratıcı Drama Dergisi

Tüm Hakları Saklıdır