Zihinsel Yetersizliği Olan Genç Bireylerde Atılganlık Becerilerinin Yaratıcı Drama Yöntemi ile Geliştirilmesi
Öz
Çalışmada, hafif ve orta derecede zihinsel yetersizliği olan, eğitilebilir genç bireylere yaratıcı drama yöntemiyle atılganlık eğitimi verilerek, kendini ifade etme ve “hayır” diyebilme becerilerinin kazandırılması amaçlanmıştır. Uygulamalar Ankara Yenimahalle Ümit Kaplan Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi okulundaki öğrencilerden 5 kız ve 5 erkek öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama yöntemi olarak nitel veri toplama tekniklerinden gözlem ve ürün değerlendirme ile çalışma için oluşturulan 9 maddelik bir bilgi toplama aracı kullanılmıştır. Katılımcı gruba 120 dakikalık oturumlardan oluşan 10 oturumluk bir yaratıcı drama programı uygulanmıştır. Verilerin nitel araştırma teknikleri kullanılarak değerlendirilmesi sonucunda, 3 orta ve 2 hafif zihinsel yetersizliği olan katılımcıda kazanımlara ulaşıldığı gözlenmiştir. 1 orta yetersizliği olan katılımcıda ise reddetme ve sohbeti başlatma, sürdürme, sonlandırma gibi bazı kazanımlara, 1hafif yetersizliği olan katılımcıda, diğer oturumlara gelmediğinden, sadece kendini ifade etmek konusunun kazanımlarına ulaşıldığı gözlenmiştir.1 orta düzey yetersizliği olan katılımcı ihtiyacı olmadığı halde atölyeye yönlendirilmiş olduğundan değerlendirmeye alınmamıştır. 2 orta düzey yetersizliği olan katılımcıdan down sendromundan etkilenmiş olanda kazanımlara hiç ulaşılamamış, otizm sendromundan etkilenmiş diğerinde ise kazanımlara yönelik kısıtlı değişimler gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynaklar
Adana, F. Erdağı, S. Eliş, S. Aktaş, B. Kıranşal, N. Bicer, N. Alkan, H. Akca, D. (2010). Kars’ta çalışan hemşirelerin atılganlık düzeylerinin geliştirilmesi. İ.Ü.F.N. Hemşirelik Dergisi 18 (3), 120-127
Adıgüzel, Ö. (2010). Eğitimde yaratıcı drama. (1.bs.). Ankara: Naturel Yayınevi
Akfırat, F. Ö. (2008). Özel eğitimde yaratıcı drama “Öteki belki de sizsiniz”. T.C Milli Eğitim Bakanlığı, Özel Doğaç Yaratıcı Drama Eğitmenliği, Ankara.
Alptekin, S. (2012). Sosyal becerilerin zihinsel engelli öğrencilere doğrudan öğretim yaklaşımıyla öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(1), 1-19.
Bayraktutan, E. (2006). Grupla psikolojik danışmanın lise örgencilerinin atılganlık düzeyine etkisi ( Ticaret meslek lisesinde deneysel bir uygulama ). Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Deniz, M. E. (1997). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve kültürel farklara dayalı atılganlıkları üzerinde bir atılganlık eğitimi denemesi. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Eker, F. Akkuş, D. Kapısız, Ö. (2013). Ergenler için madde bağımlılığından korunma öz-yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği. 4(1),7-12.
Emecen – Dağseven, D. (2011). Zihin engellilere sosyal becerilerin kazandırılmasında doğrudan öğretim ve bilişsel süreç yaklaşımlarının karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 11(3), Yaz, 1043-1419.
Eripek, S. (2011). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. A. Ataman (Ed). “Rastlanma sıklığı yüksek olan özel gereksinimli çocuklar” içinde (ss. 107-195). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Fordney, J. S. (1981). Assertion training and physically disabled subjects: effects upon locus of control. Doctor of philosophy. Faculty of the Department of Rehabilitatıon, The University of Arizona, USA.
Forkas, W. M. (1997). Assertiveness training with ındividuals who are moderately and mildly retarded. A Master Thesis, Department: Psychology, Major: Psychology, University of the Pacific Stockton, California, USA.
Göktürk, G. Ö. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerine uygulanan atılganlık eğitimi programının öğrencilerin atılganlık düzeyine etkisi. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Jencks-Blazek, N. L. (1991). A study of the effectiveness of an assertiveness training program on a group of elderly serious and persistent mentally ıll. A Master Thesis, Presented to The Faculty of the Department of Nursing San Jose State University, Washington, USA.
Kelleci, M., Avcı, D., Ata, E. E., Doğan, S. (2011). Kendini tanıma ve girişkenlik dersinin hemşirelik öğrencilerinin atılganlık düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 46-51.
Kim, Y-İ. (2001). The effects of assertiveness training on enhancing the social skills of adolescents with visual ımpairments. Doctor of Philosophy, Major Area: Special Education, Faculty of Peabody College of Vanderbilt University, Nashville, Tennessee, USA.
Kutlu, Y. (2009). Bir grup öğrenci hemşirede atılganlık eğitiminin etkinliği. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2 (3), 3-11.
Lin, Y-R. Wu, M-H. Yang, C-I. Chen, T-H. Hsu, C-C. Chang, Y-C. Tzeng, W-C. Chou, Y-H. Chou, K-R. (2008). Evaluation of assertiveness training for psychiatric patients. Journal of Clinical Nursing, 17, 2875–2883.
MEB. (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Milli Eğitim Bakanlığı web sitesinden 20 Nisan 2014 tarihinde erişildi: http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111226_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_son.pdf
Özcivanoglu-Tuna, M. E. (2010). Yapılandırılmış grupla psikolojik danışma programı: Atılganlık becerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi 10 (1) 2010, 11-19.
TÜİK. (2002). Engellilik oranı. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1017 (25 Nisan 2014 tarihinde erişildi.)
TÜİK. (2002). Özrün türüne göre özürlü nüfus oranı. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1017 (25 Nisan 2014 tarihinde erişildi.)
TÜİK. (2010). Kayıtlı olan özürlü bireylerin özrün ortaya çıkış zamanı, özrün nedeni ve özür türüne göre dağılımı, 2010. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1017(25 Nisan 2014 tarihinde erişildi.)
Ünal, S. (2007). Atılganlık becerileri eğitim programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin atılganlık düzeyi ve benlik saygısı üzerindeki etkisi. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
WHO. (2011) Dünya engellilik raporu yönetici özeti. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü http://eyh.aile.gov.tr/data/5480490c369dc57170df34bd/Dunya%20Engellilik%20Raporu%20Yonetici%20Ozeti.pdf (25 Nisan 2014 tarihinde erişilmiştir.)
Refbacks
- There are currently no refbacks.
TUDEB is licensed under a Creative Commons License.
Copyright © 2016
Yaratıcı Drama Dergisi
Tüm Hakları Saklıdır